Kilo ile kurban ve namazda çalan telefon

Cuma günkü yazının devamıdır: 2- Ticarî ahlakın da hükmetmediği bu ortamlarda ibadet için kurbanlık alma zorunda olan ve haliyle hayvanın ederini bilme beceri ve birikimine sahip olmayan insanların aldanmalarını önlemek ve bir ibadet teşebbüsünün haram fiillere zemin hazırlamasına meydan vermemek için kesim sonrası çıkan kiloya göre önceden tespit edilen fiyattan ödeme yapılmasının İslam Hukuku açısından bir sakıncası var mıdır?

Cevap:

Bir şahıs kurban satana gider, "Ben şu kurbanı, kesilip filan kısımları (mesela işkembe, kelle vb.) çıkarıldıktan sonra tartılıp kilosunun şu para ile çarpılması sonucu ortaya çıkacak olan bedel ile aldım" dese, satıcı da "Aynı şartlarla ben de sattım" dese akdin tarafları, icab ve kabul, ödenecek bedel ile alınan malın helal olması gibi önemli şartlar gerçekleşir ve akit kurulur (oluşur). Diyelim ki hayvan yüz kilo geldi, kilosu on liradan anlaşmışlardı ve bedelin bin lira olduğu ortaya çıktı, belli oldu. Bu bin liranın, daha başta hayvan satın alınırken belli olmaması akdin sihhatine zarar vermez; çünkü baştaki belirsizlik, sonradan ihtilafa sebep olacak bir belirsizlik değildir. Kilo fiyatının belli olması yeterlidir.

3- Önlem alınmayan camilerde cemaatle namaz sırasında unuttukları için telefonları çalan kimseler ne yapmalıdır?

Cevap:

Namaz kılan bir kimsenin, önünden geçmemek mümkün iken bir kimse yakın önünden geçerse namaz kılan onu engellemek için hareket edebiliyor, geçmemesi için gerekeni yapabiliyor. Namazda yılan, akrep tehlikeli bir hayvan yaklaşsa namaz kılan bunları öldürebiliyor ve bu hareketler namazı bozmuyor. Cemaatle namaz kılan bir kimsenin abdesti bozulsa, çıkıp abdest alarak geri dönmesi ve namaza cemaatle devam etmesi de namazı bozmuyor. Şu halde namazda, namaz dışı her hareket namazı bozmuyor. Böyle bir gereklilik bulunmadığı halde namaz dışı hareketin namazı bozabilmesi için onun da "çok" olması, dışardan bakan birinin "Bu kişi namazda değil" diyecek ölçüde olması gerekiyor.

İşte bu durum ve hükümlerden yola çıkarak diyebiliriz ki, "cemaatle namaz kılarken" cep telefonu çalmaya başlayan kişinin, mümkün olan en az hareketle telefonu susturması gerekir ve bu hareket namazını bozmaz. Bu yapılmadığı takdirde, telefon çaldığı sürece hem kendisinin hem de başkalarının zihni namazdan kaymakta, huzur bozulmaktadır.

08.11.2009