63- Hoca Sa'düddîn Efendi:
Sa'düddîn b. Hasen Can (1008/1599); Üçüncü Mehmed devri şeyhülislâmlarından, âlim, müverrih ve edîb bir zat olup Yavuz Sultan Selîm'in nedîmi Hasan Can'ın oğludur. İstanbul'da doğmuş, devrinin ünlü âlimlerinden okuduktan sonra Mağnisa'da vâlî bulunan Şeyhzâde Üçüncü Murad'ın hocalığına tayin edilmiş, "hâce-i sultânî" ve "reîsü'l-ulemâ" olmuştur.(85) Üçüncü Mehmed tahta geçince onun da hocası olmuştur. Eğri seferindeki Haçova meydan muharebesinde, ümitsizliğe düşerek kaçmağa hazırlanan Üçüncü Mehmed'e: "Pâdişahum lâzım olan yerinüzde sâbit ve ber-karar olmakdur; cengün hali budur; ecdâd-ı ızâmunuz zamanında olan tabur muharebeleri ekser böyle vaki olmuştur, mu'cizât-ı Muhammed aleyhisselâm ile inşâallahu teâlâ fırsat-ı nusrât ehl-i İslâm'undur! Hâtır-ı şerifünüz hoş tutun!" diyerek firarını önleyen ve harbin gidişini mağlûbiyetten galibiyete çeviren mücahid de Hoca Sa'düddîn Efendidir.(86)
Eserleri: Tâcü't-terâvîh, Selîm-nâme, Lârî Tercemesi, Risâle-i Kuşeyriye ve bazı hâşiyeler.(87)