HayrettinKaraman.net Site Ana Sayfasına Geçiş Facebook Sayfasına Geçiş Twitter Sayfasına Geçiş instagram Sayfasına Geçiş YouTube Sayfasına Geçiş
Siteden rastgele bir sayfa seçer. Hafızadaki önceki sayfaya döner Hafızadaki sonraki sayfaya döner
 


Orucu zor tutanlar

Bünyelerindeki zayıflık veya çalıştıkları işlerdeki güçlük gibi sebeplerle orucu zor tutanlar, oruç tuttuklarında normal durumdaki insanlardan daha fazla güçlük çekenler de oruç tutmakla yükümlü olurlar mı, yoksa bunlar için başka bir seçenek var mıdır? Aşağıda meali gelecek âyette geçen "yutîkune" kelimesinin farklı okunuşları, hükmünün kaldırılmış (neshedilmiş) olup olmadığı ihtimali ve bazı ilgili hadisler sebebiyle alimler iki farklı hükme varmışlardır: 1. Bu durumda olanlar hasta olmadıkça oruç tutacaklardır. 2. Önlerinde oruç tutmak veya her gün için bir fidye vermek şeklinde iki seçenek vardır.

Bizim gazeteden bir dostumuz, benim de katkıda bulunduğum kitaplardan alıntılar yaparak bu konu ile ilgili çelişkiler tespit etmiş, bunu da yakın tarihli bir yazısında ifade etmişti.

Altı kişilik bir heyet halinde yazdığımız notlu mealde âyeti (Bakara, 184)"...oruç tutmaya güçleri yetmeyenlere bir fakir doyumu kadar fidye gerekir" şeklinde tercüme etmişiz. Yine Diyanet Vakfı'nın neşrettiği iki ciltlik İlmihal'de "oruca güç yetirememek" şeklinde yorum yapılmıştır (C. I, s. 397). Ancak İlmihalde bu mana verilmekle beraber, meşakkat (zorluk, zorlanma) mazereti kötüye kullanılmamak şartıyla seçim, yükümlünün kendi kararına bırakılmıştır.

Dört kişilik bir heyet halinde yazdığımız ve Diyanet İşleri Başkanlığı'nın bu yıl neşrettiği Kur'an Yolu isimli meal ve tefsirimizde ise öncekilerden farklı bir mana (meal) ve yorumu tercih ettik:

Meal:

183-184. Ey iman edenler! Sizden öncekilerin üzerine yazıldığı gibi sakınasınız diye sizin üzerinize de sayılı günlerde oruç yazıldı. İçinizden hasta veya yolcu olan, başka günlerden sayısınca tutar. Orucu tutmakta zorlananlar için bir yoksulun (günlük) yiyeceği kadar fidye yeterlidir. Bir iyiliği mecbur olmadan yapan için bu (yaptığı) iyidir. Orucu tutmanız -bilirseniz- sizin için hayırlıdır

Tefsir:

"Orucu tutmakta zorlananlar" şeklinde tercüme ettiğimiz kısımda geçen "yutîkûne" fiili gerek dil bilimi gerekse kıraat şekilleri bakımından farklı mânalara müsait olduğu için bu kısmı, "orucu tutabilecek durumda olanlar" şeklinde anlayanlar da olmuştur. Bu ikinci anlayışa göre başlangıçta, müminler oruca alışıncaya kadar böyle bir seçenek getirilmiş, oruç tutabilecek durumda olanların da isterlerse fidye vererek bu ibadeti yerine getirmelerine izin verilmiş, sonra bu izin kaldırılmış ve gücü yetenlerin orucu tutmaları gerekli kılınmıştır.

Bizim tercüme ettiğimiz şekil ve katıldığımız mânaya göre ya bünyesi veya içinde bulunduğu durum ve şartlar sebebiyle orucu zor tutan, oruç tutmakta zorlanan, devam ettiği takdirde hasta olmaktan veya mecbur olduğu işini yapamamaktan korkan kimseler oruç tutmak yerine her gün için bir fidye verebileceklerdir. Eski zamanlarda yaşlılık yüzünden zayıf düşmüş kimselerle emzikli ve hâmile kadınlar "orucu tutmakta zorlananlar"a örnek olarak zikredilmiştir. Bunlardan yaşlıların oruç yerine fidye vereceklerinde ittifak vardır. Diğer ikisine gelince meselâ Şâfiî ve Mâlik'e göre bunlar da fidye verirler, sonra da mazeretleri ortadan kalkınca kaza ederler. Hanefîler'e göre bu ikisi fidye vermezler, sonradan tutamadıkları oruçlarını kaza ederler.

Günümüzde dökümcü, maden, beton ve yol işçisi, tellâk, hamal gibi ağır işlerde çalışan kimselerin de "orucu tutmakta zorlananlar" sınıfına dahil edileceği hükmü birçok fıkıhçı tarafından benimsenmiştir. Bunlar da zarar gördükleri takdirde oruç tutmak yerine fidye verebileceklerdir (İbn şûr, I, 167)."

Bu yazılanlar arasında çelişki değil, daha önce de yapılmış farklı yorumların tercihi vardır. Geniş açıklamalara müsait olmayan notlu mealde genellikle benimsenen ve aktarılan meal tercih edilmiş, diğer kitaplarda ise bize daha uygun gelen "oruç tutarken normalin üstünde güçlük çekenlerin oruç tutmak yerine fidye verebilecekleri" ictihadı/yorumu açıklanmıştır.

31 Ekim 2004
Pazar



Buradaki iki mavi çizgi arası içerik site editörünce konulmuştur ve rastgele çıkmaktadır. İçeriğini onayladığımız anlamına gelmez, dikkatli davranın.

  Şu anda sayfası gösterilen kitap.
Bu Kitapta:
Önceki Makale
Sonraki Makale
İçindekiler
Tarihe Göre:
Önceki Makale
Sonraki Makale
Makale Listesi
Site Sayfaları
Ana Sayfa
Hakkında
Makaleleri
Kitapları
Soru Konuları
Soru Listesi
Hayrettin Karaman`ın Sohbetleri
Şiirleri
Bestelenmiş ve Seslendirilmiş Şiirleri
Bütün site içeriğinin genel kelime indeksi.
Sitede Arama
Hayrettin Karaman'ın Siteye Son Eklenen Yazıları
E-posta
Siteyi Link ve Kaynak Gösterimi
m.HayrettinKaraman.net Mobil-Metin Versiyonu Hakkında

Facebook Sayfası:

Bulunduğunuz Sayfayı:


 
Sayfa başına gider Siteden rastgele bir sayfa seçer. Hafızadaki önceki sayfaya döner Hafızadaki sonraki sayfaya döner
   
Bu Kitapta: Önceki Makale Sonraki Makale İçindekiler Tarihe Göre: Önceki Makale Sonraki Makale Makale Listesi