Soru-(260) Boşanma-talak ile ilgili birkaç soru.

Soru:
1) Talak bain midir? Ric'i midir? Hayız halinde olması durumu değiştirir mi? Koca, İbn Teymiyye'nin görüşüne göre boşamanın geçersiz olduğunu iddia etse durum ne olur?
2) Zeyneb'in mehir hakkı var mıdır? Var ise mehrin ne kadarı hakkıdır? Yoksa sadece müt'a hakkı mı vardır?
3) Bu durumda Zeyd'den muhalaa yapması istenebilir mi? Ölçüsü ne olabilir?
4) Medeni Kanuna göre nafaka taleb etmeleri dinen caiz mi? İslam'da boşandıktan sonra kadının nafaka, tazminat hakkı var mıdır?

Cevap:
Ben olayların şahidi değilim, fetva istiftaya tabidir, anlatılana göre hüküm verilir. Ben hâkim olmadığım için vak'ayı tahkik ve ispat yoluna gidemem, "anlatılan doğru ise, vak'a böyle ise hüküm şudur" derim.
1. Benim şahsî tercihime göre "hayız halinde talak geçerli değildir". Taraflar anlaşamazsa mesele hakeme götürülür, hakem de tarafların üzerinde anlaştıklar ictihada, böyle bir anlaşma olmazsa hakemlerim ictihadına göre hüküm verirler.
Yalnızca halvet değil, aynı zamanda haşefenin dühulü de vaki olduysa talak bain değil, ric'î olur. Halvet-i sahihayı da cima hükmünde kabul eden müctehidlere göre ise, -sizin işinizde halvet kesin olduğu için- halvetten sonra talak yine ric'î olur. Benim daha önce "bain" demem, dühul bulunmadığı ifadesine bağlıdır ve ben halveti dühul hükmünde saymıyorum.
2. Talak dühulden önce olursa bain, sonra ve sarih lafız ile olursa ric'î olur. Sizin durumunuzda -kadın hayzlı olduğu halde- talak geçerli sayılırsa, dühulden önce boşadı diyenlere göre (karşı tarafın iddiası bu ise) mehrin yarısı ödenir (Bakara: 2/237). Dühulden sonra boşadığınız kabul edilirse ric'î olur ve bu takdirde rücu ettiğiniz için halen Zeyneb eşinizdir, mehir de gerekmez.
3. Zeyneb evli kalmak istemiyorsa ve siz de boşamak istemiyorsanız bir ayrılma yolu da muhâlaadır; bu da aranızda anlaşacağınız meblağ üzerinden yapılır. Mesela mehrin tamamını veya bir kısmını size vererek muhâlaa yapılabilir.
4. Boşanmış ve iddetini doldurmuş kadının nafaka hakkı yoktur. Evlenip ayrılmadan -maddi veya manevi olarak- zarar gören taraf tazminat talep edebilir (Edemez diyenler de vardır). Anlattığınız doğru ise siz de zarar görmüş oluyorsunuz.
Tavsiyem:
Bu hadisede iki taraf da müslüman ve olay öncesinde dostlar. İyi niyetle bir evlenme akdi yapılmış, ama mutluluk müyesser olmamış. Evliliğin yürümemesinde, bana önceden anlatılanlardan farklı olarak Zeyneb'in de kusuru var. Şu anda da o evli kalmayı istemiyor. Sizin illa da evli kalalım demeniz doğru değil. Onların da "hem ayrılıp kurtulalım, hem de maddi menfaat elde edelim" demeleri doğru değil. Karşılıklı anlaşın, araya adamlar, hakemler koyun, dühul, halvet, rücû vb. konularda ihtilafınız olduğu için muhalaa yoluyla evliliği sona erdirin. Zeyneb'e mehrin yarısını veya daha fazlasını yahut daha azını bırakabilirsiniz.
Allah yardımcınız olsun, selamlar