Demokrasi, temsil ve baraj

Televizyonda iki aydın tartışıyorlar. Biri iktidarın Meclis'te her şeye hakim olduğunu, istediği kanunu çıkarabildiğini, bunun bir çeşit dikta olduğunu, demokrasilerde muhalefetin ve sivil toplumun da söz hakkı bulunduğunu, onlara da danışılması gerektiğini... söyleyerek durumdan şikayet ediyor. Diğeri ise iktidarın bunları yapacak kadar oy aldığını ve milletvekili çıkardığını, yaptığının hukuka ve usule aykırı olmadığını, demokrasinin de bu olduğunu söylüyor.

Şikayet edeni dinlesek ne olacak?

İktidar bir kanun çıkarmak, bir icraatta bulunmak istediğinde demokratik kurumlara (muhalefete, sivil topluma...) danışacak, onlarla uzlaşacak; böyle yaparsa demokrasi var, yapmazsa yok.

Peki iktidar muhaliflere danıştı, muhalifler ya danışmaya bile yanaşmadılar veya iktidarın kararına katılmadılar; bu takdirde iktidar adım atmayacak mı? Diyelim atmadı o zaman ülkede hemen her şey tıkanmaz mı? Şikayet edenin hayal ettiği demokrasi dünyanın neresinde var?

Temsili demokrasilerde kararlar-mutlak ve kayıtlı- oy çokluğu ile alınır, daima kararlara muhalif olanlar vardır, alınan kararlar ve yapılan işler halk çoğunluğu tarafından beğenilmezse bir sonraki seçimde iktidar değişir, beğenilirse iktidar devam eder, muhalif de muhalif olarak kalır, istediği kadar konuşur, fikrini söyler, tenkit eder; işte bu kadar.

Bu vesile ile bir de şu "seçim barajının aşağıya çekilmesi" konusundaki düşüncemi söylemek istiyorum.

Bunu savunanların önemli gerekçeleri "temsil adaleti" dir. Buna göre toplumdaki farklı görüş ve düşünceler mümkün olduğu kadarı Meclis'te temsil edilmelidir.

Bu gerekçenin demokrasi teorisine göre haklılığı bulunmakla beraber teori sakat olduğu için ondan türeyen bu gerekçe de sakattır; çünkü temsil diye bir şey yoktur, milletvekilleri kendilerini seçenlerin düşünce, arzu ve ihtiyaçlarını temsil edemezler. Milletvekilleri partilerinin eğilim ve kararlarını temsil ederler.

Garaudy'nin deyişiyle "İster Allah'ın yerini gasp eden mutlak bir hükümdarlık biçiminde olsun, ister kabilenin veya mezhebin yerini alan partilerden ve sınıflardan oluşmuş bir parlamentonun yahut evet ve hayırdan başka cevabın olamayacağı referandumun söz konusu olduğu bir aygıt biçiminde olsun tüm temsil etme ve edilme aldatmacadır."

Barajı düşürmenin olumsuz sonucu ise hayal değil, gerçeğin ta kendisidir ve bu gerçeğin adı "istikrarsızlıktır, yasama ve yürütmenin elini kolunu bağlamaktır, ülkeye zarardır".

16.01.2011