2- Kitaplar: a) er-Risâle: Şâfi'î'nin Mısır'da iken yazdığı bu fıkıh usûlü kitâbı bize kadar ulaşan ilk "usûl" kitâbıdır. Çok açık (fasîh) bir arapça ile yazılan bu eserde -daha önce bir listesini verdiğimiz- konular tedvîn edilmiş ve müdellel bir şekilde işlenmiştir. Kitâb matbûdur.(132) b) el-Umm: O devirde eşi yazılmamış bir fıkıh kitabıdır. Şâfi'î bu eserinde sadece mesâili ve ictihadlarını sıralayıp geçmez; muhâliflerin ictihad ve delillerini de geniş bir şekilde verir ve uzun münakaşalar açarak kendi ictihadını müdâfaa eder. el-Umm, Şâfi'î'nin kaleminden çıkmamıştır. er-Rabî, el-Buveytî ve İbn Ebi'l-Cârûd'un rivâyet ve nakilleriyle intikal etmiştir ve "imlâ" yoluyla tesbit edildiği anlaşılmaktadır. el-Umm'un matbû' nüshası yedi cilt olup er-Rabî'in rivâyetine ve el-Bulgînî'nin hattına dayanmaktadır. Yedinci cildinde Şâfi'î'nin el-Umm dışındaki bazı eserleri de tab'edilmiştir: el-İstihsan (7/265); İhtilâfu-Mâlik ve'ş-Şâfi'î (7/177); İhtilâfu'l-Irakıyyîn (7/87); el-İhtilâf maa-Muhammed b. el-Hasen (7/277); İhtilâfu'Alî ve İbn Mes'ûd (7/151); Siyaru'l-Evzâî (7/303). Yine el-Umm yedinci cildinin kenarında Şâfi'î'nin İhtilâfu'l-hadîsi, altıncı cildinin kenarında ise el-Müsned'i tab'edilmiştir. İhtilâfu'l-hadîs sünnetin ve bilhassa haber-i vâhidin müdâfaası için yazılmıştır; çok değerli münakaşaları muhtevîdir. c) Şâfi'î mezhebinin ilk temel kitabları arasında el-Buveytî'nin el-Muhtesar'ı, el-Ferâiz'i; Müzenî'nin el-Muhtesar'ı (el-Umm kenarında tab'edilmiştir), el-Câmiu'l-kebîr ve's-Sağîr'inin zikri gerekir. Ebû-İshâk el-Mervezî, Müzenî'nin el-Muhtasar'ını iki kere şerhetmiştir. Şârihin usûl konusunda el-Fusûl, noterlik mevzûunda eş-Şurût ve'l-vesâik... isimli kitapları da vardır. İbn Sürayc'in er-Raddü alâ İsâ b. Ebân, et-Taqrîb beyne'l-Müzenî ve'ş-Şâfiî ve el-Ferâiz'i de önemli şâfiî kitapları arasındadır. Şirâzî'nin el-Mühezzeb'i ile Nevevî'nin şerhi ve el-Minhâc'ı gibi kaynak eserleri kendi devirlerinde anacağız.
132. A. Muh. Şakir tarafından yapılan tenkidli ve notlu neşir büyük bir emek mahsûlüdür; Mısır, 1357.
Buradaki iki mavi çizgi arası içerik site editörünce konulmuştur ve rastgele çıkmaktadır. İçeriğini onayladığımız anlamına gelmez, dikkatli davranın.
|