A- EBÛ HANİFE'NİN USÛLÜ:
Bizzat imam kendi usûlünü şöyle açıklıyor: "Resûlullah'tan (s.a.) gelen baş üstüne, sahâbeden gelenleri seçer birini tercih ederiz; fakat toptan terketmeyiz, bunlardan başkalarına ait olan hüküm ve ictihadlara gelince biz de onlar gibi -ilim- adamlarıyız."
"Allah'ın kitabındakini alır kabul ederim. Onda bulamazsam Resûlullah'ın, mutemed âlimlerce malûm ve meşhur sünnetiyle amel ederim. Onda da bulamazsam ashâbından dilediğim kimsenin re'yini alırım... Fakat iş İbrâhîm, Şa'bî, el-Hasen, 'Atâ... gibi zevâta gelince ben de onlar gibi ictihad ederim."(14)
İmam Muhammed de Ebû-Hanîfe Medresesine tercüman olarak şunları söylüyor:
"İlim dört nevidir: Allah'ın kitabında olan ile O'na benzeyen, Rasulullah (s.a.)'ın, sağlam bir senetle nakledilen sünnetinde olanlar ile onlara benzeyenler, Resulullah'ın ashâbının icmâı ile sabit hükümler ile onlara benzeyenler, -sahâbenin ihtilâf ettiği hükümler de böyledir, bunlar toptan terkedilmez, birisi seçilince benzeyenleri ona kıyas edersin- ve nihayet İslâm fukahâsının çoğu tarafından iyi bulunmuş (müstahsen görülmüş) olanlarla bunlara benzeyenlerdir. İlim bu dört neviden hârice taşmaz."(15)
Bu ifadelerden anlaşıldığına göre Ebû-Hanîfe meselelerin hükmünü sıra ile Kitab, Sünnet, sahâbe kavli ve re'y ictihadına istinat ederek elde etmektedir. Re'y ictihadında O'na izafe edilen iki metod vardır: Kıyas ve istihsân.
Bu iki metodun münakaşa ve izahına geçmeden önce, Ebû-Hanîfe'nin ictihadında sünnetin yeri üzerinde biraz durmak gerekiyor.

1- Ebû-Hanîfe ve Hadîs:
Bazılarına göre Ebû-Hanîfe hadîste zayıftır.(16) Bazılarına göre reyiyle sahih hadisleri reddeder.(17) Bazılarına göre de onun nezdinde sahih olan hadis sayısı 17 veya 50 civarındadır.(18)
Çeşitli mezheblerden tarafsız âlimlerin tahkikatı göstermiştir ki Ebû-Hanîfe, hadîs ilmi üzerinde meşhur muhaddisler kadar mütehassıs değilse de "ictihad şûrası"nda bu mevzûda kendisine yardımcı olan hadîs hâfızları vardır.(19) İctihadında, bizzat üstadlarından öğrendiği (dört bin) kadar hadîs kullanmıştır.(20)
Bazı hadîslerin reddine gelince: Bunları, Hz. Peygamber'e ait oluşlarında şüphe bulunduğu; başka bir deyişle Ebû-Hanîfe'nin, hadîsin sıhhatini tesbit için ileri sürdüğü şartlara uymadığı için reddetmiştir.(21) Yoksa Ebû-Hanîfe, sahih hadîsleri reddetmek bir yana, mürsel ve zayıf hadîsleri dahi kıyasa tercih ederek tatbik eylemiştir.(22)